سازهای بادی
سازهای موسیقی بادی به آن دسته از سازهایی گفته میشود که تولید صدا در آن از طریق دمیده شدن هوا در آن تولید گردد. سازهای بادی از اولین آلات موسیقی بودند که به دست بشر ساخته شدند. قدیمی ترین ساز کشف شده مربوط به نوعی ساز بادی است که بوسیله سوراخ کردن استخوان ساخته شده است.
بنابراین این دسته از ساز را می توان اولین نوع ساز دانست انسانهای قرون گذشته آموخته بودند که با دمیدن در مخروط، برگ، یا حتی شاخ حیوانات می توانند صدایی بلند و بوقی مانند تولید کنند. ریشهٔ سازهای بادی کنونی از همان سازهای بادی اولیه است که از نظر ساختمان و چگونگی تولید صدا به سه دسته ی زیر شناخته می شوند:
ریشهٔ سازهای بادی کنونی از همان سازهای بادی اولیه است که از نظر ساختمان و چگونگی تولید صدا به سه دستهٔ کلی تقسیم میشود:
سازهای بادی چوبی (ساکسوفون، فلوت ریکوردر، فلوت، ابوا، کلارینت، فاگوت)
سازهای بادی برنجی (هورن، ترومپت، ترومبون، توبا)
ساز شستی دار بادی مانند اُرگ، آکوردئون، سازدهنی، نی انبان و …که دارای شستی هستند و تولید صدا یا دمش هوا به وسیله ی نیروی مکانیکی یا الکتریکی انجام میگیرد.
الف : ساز های بادی چوبی که به دو دسته تقسیم می شوند
– ساز بادی چوبی بی زبانه یا به اصطلاح بی قمیش
در این نوع سازها تولید صدا از طریق برخورد هوا با تیغه هوایی که در بدنه آن وجود دارد امکان پذیر است. در واقع این ساز بادی یک لوله یا مجرای تو خالی هستند که در آن ستونی از هوا قرار دارد و نوازنده با دمیدن هوا در دهنی (مانند ساز نی) و یا تیغه هوایی مانند ساز فلوت به ارتعاش در می آید و از انتهای آن صدا به بیرون منتقل می شود.
– ساز بادی چوبی تک زبانه یا دوزبانه یا به اصطلاح با قمیش
برای تولید صدا در این نوع سازهای بادی چوبی زبانه دار می توان از طریق دمیدن هوا و به حرکت درآمدن و ارتعاشات بخش کوچکی از جنس نی یا پلاستیک که به آن قمیش یا زبانه می گویند، این مهم را انجام داد. مانند کلارینت دودوک بالابان سرنا و…
ب : ساز بادی برنجی
این نوع ساز بادی از جنس برنج، مس و در برخی موارد هم از جنس نقره ساخته می شود. از جمله این نوع سازهای بادی می توان به انواع ترومپت، شیپور، ترومبون، ساکسیفون، کُر و غیره اشاره کرد. تولید صدا در این نوع ساز بادی از طریق لرزش سریع لب های نوازنده در درون کاسه دهنی به وجود می آید. مانند ترومبون، توبا و ترومپت.
ج : ساز شستی دار بادی
سازهای شستی دار بادی ساز هایی مانند اُرگ، آکوردئون، سازدهنی، نی انبان و …که دارای شستی هستند و تولید صدا یا دمش هوا به وسیله ی نیروی مکانیکی یا الکتریکی انجام میگیرد.
این سازها لوله های متعدد، کوتاه و بلندی دارند و در نتیجه دمیدن هوا در این لوله ها یا زبانه ها صداهای گوناگون و مختلفی تولید می کند.مانند: اُرگ، آکوردئون، سازدهنی، و…